Eddie Murphy jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych i lubianych komików w historii kina. Jego kariera rozpoczęła się w połowie lat 70. i trwa do dziś, dostarczając widzom niezapomnianych kreacji aktorskich. Murphy zagrał w wielu kultowych komediach, które na stałe wpisały się do kanonu gatunku. Jego role cechuje niezwykła ekspresja i perfekcyjne wyczucie komediowe. Aktor bawił widzów jako policjant Axel Foley, książę Akeem, osioł Donkey i wielu innych barwnych bohaterów. Z czasem zaczął także wcielać się w poważniejsze dramatyczne role, zdobywając uznanie krytyków. Kariera Eddiego Murphy'ego to fascynująca opowieść o drodze od czołowego komika po wszechstronnego aktora.
Początki kariery Eddiego Murphy'ego
Eddie Murphy urodził się w 1961 roku w Nowym Jorku. Już jako nastolatek dał się poznać jako utalentowany komik występujący na lokalnej scenie stand-up. W 1980 roku, w wieku zaledwie 19 lat, dołączył do obsady legendarnego programu NBC Saturday Night Live. Tam Murphy błyskawicznie zyskał ogromną popularność dzięki swoim zabawnym skeczom i parodiom. Stworzył wiele niezapomnianych postaci, takich jak małomówny Amerykanin z Afryki Velvet Jones czy uzależniony od cukru Little Richard Simmons. Po odejściu z SNL w 1984 roku Murphy skupił się na rozwijaniu kariery filmowej.
Wczesne role filmowe Murphy'ego
Pierwszymi filmami aktora były 48 godzin (1982) u boku Nicka Nolte oraz komedia sensacyjna Gliniarz z Beverly Hills (1984). W obu produkcjach Murphy zaprezentował swój charakterystyczny, ekscentryczny styl gry, zdobywając uznanie widzów. 48 godzin przyniosło mu pierwszą nominację do Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego. Jednak to właśnie rola detektywa Axela Foleya w Gliniarzu z Beverly Hills okazała się przełomem i zapoczątkowała status Murphy'ego jako gwiazdy filmów komediowych.
Najpopularniejsze role komediowe Eddiego Murphy'ego
Axel Foley w serii Beverly Hills Cop
Postać Axela Foleya, bezczelnego i bezkompromisowego policjanta z Detroit, przyniosła Eddie'emu Murphy'emu międzynarodową sławę. Aktor zagrał tę rolę aż w trzech filmach z serii Gliniarz z Beverly Hills, które okazały się wielkimi hitami lat 80. Publiczność pokochała Foleya za jego swobodny, uliczny styl bycia, dowcip i olbrzymią charyzmę. Murphy wniósł do tej postaci dużo energii, wdzięku i humoru. Foley stał się jedną z najbardziej kultowych kreacji w dorobku aktora.
Dr Dolittle w komediach familijnych
Kolejną popularną rolą komediową Murphy'ego był ekscentryczny weterynarz Dr Dolittle, potrafiący rozmawiać ze zwierzętami. Aktor zagrał go w trilogyjnej serii filmów familijnych na przełomie lat 90. i 00. Filmy te przyniosły mu nowe pokolenie młodych fanów. Murphy wniósł w tę postać wiele ciepła i poczucia humoru. Jego interakcje ze zwierzęcymi bohaterami były pełne uroku i stanowiły mocną stronę tych produkcji.
Role w Saturday Night Live
Nie sposób nie wspomnieć o skeczach Eddiego Murphy'ego w programie Saturday Night Live, które na trwale wpisały się do historii telewizji. Jego parodie, monologi i scenki były pełne energii i perfekcyjnego timingu komediowego. Do najbardziej pamiętnych należą: Buckwheat, Velvet Jones czy Mr Robinson – sąsiad, który bezustannie irytował grzeczne dzieci. Występy Murphy'ego znacząco przyczyniły się do popularności SNL w pierwszej połowie lat 80.
Słynne role w filmach Książę w Nowym Jorku i Coming to America
Książę Akeem w filmie Książę w Nowym Jorku
Jedną z najbardziej kultowych kreacji w karierze Eddiego Murphy'ego jest rola księcia Akeema Joffer'a z fikcyjnego afrykańskiego państwa Zamunda w filmie Książę w Nowym Jorku (1988). Akeem to początkowo rozpieszczony i naiwny książę, który wbrew woli ojca podróżuje do Nowego Jorku, by znaleźć prawdziwą miłość. Na ekranie partnerowała mu Arsenio Hall jako służący Semmi. Film odniósł wielki sukces komercyjny, a kreacja Murphy'ego jako Akeema przeszła do historii kina komediowego.
Akeem, Randy i inne role w filmie Coming to America
W 1988 roku ukazał się także inny wielki hit z udziałem Eddiego Murphy'ego - komedia Coming to America. Tym razem wcielił się w rolę księcia Akeema, który przybywa do USA, by odszukać przyszłą żonę. Murphy zagrał też wiele innych ról, m.in. fryzjera Randy'ego Watsona. Film odznaczał się przezabawnymi sytuacjami i gagami opartymi na konfrontacji afrykańskiej kultury z amerykańską. Eddie Murphy ponownie błysnął niezwykłym talentem komediowym.
Muzyka i styl z tych kultowych filmów
Filmy Książę w Nowym Jorku i Coming to America wnieśły do mainstreamu elementy afrykańskiej i afroamerykańskiej muzyki oraz mody. Pojawiły się w nich utwory w stylu funk, R&B czy afrobeat. Ponadto styl ubioru i fryzury bohaterów miały olbrzymi wpływ na ówczesną popkulturę. Te produkcje na trwale wpisały się do kanonu kina, a role Eddiego Murphy'ego są uznawane za jego największe osiągnięcie aktorskie.
Współpraca z reżyserem Johnem Landisem
Komedia szpiegowska Z szpiegiem w Beverly Hills
Jednym z najbardziej udanych duetów komediowych był ten Eddiego Murphy'ego z reżyserem Johnem Landisem. Ich pierwszy wspólny film to parodia szpiegowska Z szpiegiem w Beverly Hills (1985). Murphy zagrał tu nieporadnego policjanta, który musi współpracować z agentem CIA granemu przez Dana Aykroyda. Ich chemia na ekranie, nonsensowne gagy i parodie scen akcji sprawiły, że film stał się hitem.
Komedia westernowa W krzywym zwierciadle: Przygody Srebrnej Gęsi
Kolejnym wspólnym sukcesem Murphy'ego i Landisa był western W krzywym zwierciadle: Przygody Srebrnej Gęsi z 1994 roku. Eddie wcielił się w nim w nieustraszonego rewolwerowca, parodiując konwencje gatunku western. Film przepełniony był czarnym humorem i aktorską charyzmą Murphy'ego. Razem z Landisem stworzyli oni jedną z najlepszych par komediowych lat 80. i 90.
Inne projekty z Johnem Landisem
Poza wymienionymi tytułami, Eddie Murphy współpracował z Landisem przy mniej znanych produkcjach, takich jak Gliniarz z Waszyngtonu czy Wybraniec diabła. Każdy z tych filmów udowadniał niezwykłe zgranie obu twórców i ich wyczucie absurdów ówczesnej popkulturze. Murphy i Landis razem stworzyli wiele scen, które na stałe wpisały się do złotej ery komedii lat 80. i 90.
Eddie Murphy jako głos Donkeya w serii Shrek
Donkey i jego relacja z Shrekiem w filmach
Młodsze pokolenie widzów kojarzy Eddiego Murphy'ego przede wszystkim jako głos rozgadanego osła Donkeya z animowanej serii Shrek. Relacja Donkeya ze Shrekiem, pełna ciepłego humoru i słownych przepychanek, była jednym z głównych atutów tych bajkowych hitów. Murphy wniósł w tę postać ogromny ładunek energii, ekspresji i komizmu. Donkey zyskał rzesze sympatyków i był ulubieńcem wielu dzieci.
Popularność Donkeya wśród dzieci
Postać Donkeya okazała się strzałem w dziesiątkę, jeśli chodzi o młodszych widzów. Jego optymizm, gadatliwość i poczucie humoru idealnie trafiły do wrażliwości dziecięcej. Donkey zyskał ogromną popularność, a jego cytaty i sceny stały się rozpoznawalne na całym świecie. Był ulubieńcem milionów maluchów, dla których Shrek stał się bajką ich dzieciństwa.
Nagrody i nominacje za rolę głosową Donkeya
Aktorski talent Murphy'ego do komediowych ról głosowych został doceniony przez krytyków i nagrodzony wieloma nominacjami. Za głos Donkeya otrzymał m.in. nagrodę Annie, dwie nominacje do Złotych Globów i wiele innych wyróżnień. Pokazał, że nawet jako niewidoczny aktor jest w stanie stworzyć wyrazistą, pełną uroku postać komediową.
Droga do poważniejszych ról dramatycznych
Rola w filmie Dreamgirls
W 2006 roku Eddie Murphy zagrał w musicalu Dreamgirls, wcielając się w gwiazdę soulu Jamesa Early'ego. Aktor zaskoczył widzów, prezentując swoje umiejętności wokalne i grając znacznie poważniejszą rolę niż dotychczas. Kreacja ta przyniosła mu Złoty Glob oraz nominację do Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego. Był to przełomowy moment, zapowiadający coraz częstsze sięganie przez Murphy'ego po dramatyczne wyzwania aktorskie.
Mr. Church i inne poważniejsze role
W kolejnych latach Eddie Murphy coraz chętniej wcielał się w dramatyczne postacie, wykazując niezwykłe umiejętności aktorskie. Zagrał m.in. tytułowego pana Churcha w filmie z 2016 roku, który zebrał bardzo pozytywne recenzje. Inne poważniejsze role to m.in. James Delaney w serialu Taboo czy główna rola w dramacie biograficznym Dolemite Is My Name. Murphy udowodnił, że potrafi błysnąć nie tylko w komediach.
Nagrody i uznanie krytyków
Odejście od komediowego emploi i zmierzenie się z ambitniejszymi wyzwaniami zaowocowało dla Eddiego Murphy'ego licznymi nagrodami aktorskimi. Oprócz wspomnianego Złotego Globu, otrzymał on m.in. nagrodę im. Cecila B. DeMille za całokształt twórczości oraz wiele pochwał ze strony krytyków. Aktor udowodnił, że posiada niezwykły talent i zaskakująco szeroką skalę umiejętności.
Kariera Eddiego Murphy'ego to fascynująca opowieść o ewolucji z komediowej gwiazdy w bardzo wszechstronnego aktora. Przez dekady bawił miliony widzów kultowymi rolami, by
Podsumowanie
Kariera Eddiego Murphy'ego to prawdziwa historia sukcesu i ewolucji aktorskiej. Począwszy od skeczy w Saturday Night Live, poprzez legendarne role w filmach takich jak Gliniarz z Beverly Hills, Książę w Nowym Jorku czy Coming to America, aż po występy w produkcjach familijnych i musicalach, Murphy dostarczył niezapomnianych kreacji w pełnym spektrum gatunków. Jego ekscentryczny styl gry, perfekcyjne wyczucie komediowe i charyzma sprawiły, że stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych i lubianych aktorów na świecie. Choć zasłynął głównie z ról komediowych, z czasem udowodnił, że potrafi też błysnąć w ambitnych, dramatycznych wyzwaniach. Kariera Murphy'ego pokazuje, jak utalentowany komik może przeobrazić się w wszechstronnego artystę.