Największe hity muzyczne z okresu PRL. Pamiętasz je wszystkie? Quizimuszycznym hityPRLiteracja.

Muzyka z czasów PRLu pozostaje w pamięci wielu Polaków. Kultowe przeboje tamtych lat do dziś rozbrzmiewają w radiu i są ochoczo podśpiewywane. Choć tworzone w trudnych, ograniczających wolność artystyczną warunkach, piosenki stały się nośnikiem marzeń, tęsknot i nadziei na lepsze jutro. W naszym quizie sprawdzisz, czy pamiętasz największe hity muzyczne z okresu Polski Ludowej. Odżyją wspomnienia i poczujesz klimat minionej epoki. Zmierz się z pytaniami i przekonaj, ile piosenek z czasów twojej młodości lub opowieści rodziców pamiętasz!

Jakie były największe przeboje muzyczne PRL?

Muzyka odgrywała ważną rolę w codziennym życiu Polaków za czasów PRL. Nie tylko dawała rozrywkę i oderwanie od szarej rzeczywistości, ale też pozwalała wyrazić tęsknoty i nadzieje pokolenia, które dorastało w trudnych, powojennych realiach. Wiele przebojów z tamtych lat na stałe wpisało się do kanonu polskiej muzyki i do dzisiaj ich słuchamy.

Piosenki z epoki PRL cechował swoisty klimat - czasem buntowniczy i kontestujący rzeczywistość, innym razem marzycielski, wyrażający tęsknotę za normalnością, miłością, szczęściem. Nie brakowało też utworów propagandowych, wychwalających socjalistyczną ojczyznę. Między wymogami cenzury powstawały jednak ponadczasowe kompozycje, które na zawsze zapisały się w historii polskiej kultury.

W naszym quizie sprawdzisz, czy pamiętasz najpopularniejsze i najbardziej kultowe piosenki z czasów PRL! Te przeboje śpiewała cała Polska!

Piosenki, które łączyły pokolenia

Wśród największych hitów tamtych lat znajdziemy zarówno rock and rollowe szlagiery Czerwonych Gitar, big-bitowe brzmienia Breakoutu, poezję śpiewaną Marka Grechuty, jak i piosenki Anny Jantar czy Maryli Rodowicz, które podbiły listy przebojów. Te przeboje znała cała Polska - od małego do dużego, bez względu na status społeczny czy majątek.

PRL-owskie szlagiery stawały się spoiwem łączącym różne grupy społeczne, bo przecież wszyscy śpiewali je w domach, na potańcówkach, domówkach czy podczas wyjazdów na działkę. Wspólne śpiewanie tych ponadczasowych przebojów jednoczyło Polaków i pozwalało choć na chwilę zapomnieć o codziennych troskach.

Dlatego do dzisiaj budzą one tak pozytywne skojarzenia i wspomnienia - nawet jeśli sam PRL kojarzy się raczej negatywnie. Te piosenki przetrwały próbę czasu i są kultowe do dzisiaj - znasz je wszystkie?

Kultowe piosenki z tamtych lat, które pamiętamy

Wśród największych przebojów PRL bez wątpienia znajdziemy "Byle było tak" Czerwonych Gitar, "Ale to już było" Breakoutu, "Całą jesteś w skowronkach" Anny Jantar czy "Malowany dzban" Maryli Rodowicz. To ikony tamtych lat!

Całe pokolenia wychowywały się na tych piosenkach, śpiewając je na cały głos przy odbiornikach radiowych czy telewizorach "Rubin".

Inne przeboje, które na stałe zapisały się w pamięci to na przykład "Nie zapomnisz nigdy" zespołu 2 plus 1, "Pamiętasz, była jesień" Marka Grechuty czy "Wszystko, czego dziś chcę" Ludmiły Jakubczak. Z tych piosenek bił klimat minionej epoki, opowiadając o marzeniach, tęsknotach i troskach pokolenia żyjącego w PRL.

Te legendy polskiej muzyki lat 60., 70. i 80. są dobrze znane starszym rocznikom. Ale czy pamięta je także młodzież? Poprzez te ponadczasowe kompozycje młodzi mogą poznać tamten okres i zrozumieć emocje pokolenia swoich dziadków i rodziców.

Muzyczny zapis ówczesnych nastrojów

Te przeboje były ważną częścią krajobrazu kulturowego PRL - wyrażały marzenia zwykłych Polaków o normalnym życiu, spokoju i stabilności. Ukazywały absurd ówczesnej rzeczywistości pełnej niedoborów i kartek żywnościowych.

Słuchając tych piosenek jak przez mgłę widzimy minioną epokę - jej koloryt, klimat, ograniczenia, ale i nadzieje. Bo przecież śpiewało się o miłości, szczęściu i marzeniach.

Te przeboje przetrwały próbę czasu właśnie dlatego, że opowiadały o sprawach uniwersalnych i ponadczasowych - miłości, przyjaźni, pragnieniu wolności. Do dzisiaj poruszają serca i przywołują wspomnienia.

Czytaj więcej: Nie żyje David Soul, aktor znany z serialem Starsky i Hutch

Moda i styl z czasów Polski Ludowej w piosence

Wykonawcy muzyczni epoki PRL wyznaczali również trendy modowe - ich styl ubioru naśladowano i kopiowano ich fryzury.

Maryla Rodowicz	Fryzura na pazia, kolorowe sukienki
Kora (Maanam)	Dzianinowe swetry oversize

Sukienki "pod szyję" Anny Jantar, oversize'owe swetry Kory z zespołu Maanam czy charakterystyczna grzywka Czesława Niemena - to elementy stylizacji artystów, które naśladowano w całej Polsce. Muzycy nie tylko kreowali muzyczne trendy, ale i modowe - często wbrew ograniczeniom tamtych czasów.

Stroje sceniczne gwiazd estrady miały w sobie nutę ekstrawagancji i oderwania od peerelowskiej szarzyzny. Były postrzegane jak ucieleśnienie marzeń o kolorowym, swobodnym życiu. Dlatego fani bez reszty poddawali się ich urokowi.

Propagandowe teksty piosenek okresu PRL

Niektórzy wykonawcy realizowali "polityczne zamówienia" i nagrywali utwory sławiące socjalistyczną ojczyznę oraz ówczesny ustrój. Takie piosenki miały służyć komunistycznej propagandzie i kreować pozytywny wizerunek PRL w oczach obywateli.

Teksty te wypełnione były frazesami o szczęśliwej przyszłości kraju pod rządami partii, pięknie industrializujących się miastach i rozkwicie gospodarki. Typowe dla nich było również nawoływanie do budowy nowoczesnego państwa - oczywiście pod kierownictwem PZPR.

Co ciekawe, mimo oczywistej gloryfikacji władzy, tego rodzaju piosenki cieszyły się sporą popularnością. Przez lata powtarzania frazesów propaganda trafiała bowiem w uległe umysły słuchaczy. Część z nich faktycznie wierzyła w przekaz tych tekstów.

Mimo to dziś trudno odbierać je poważnie. Wydają się anachronizmem, śmiesznym i kuriozalnym akcentem minionej epoki. Świadczą jednak o skali manipulacji i indoktrynacji tamtych czasów.

Piosenki odpowiednio "skorygowane"

Nawet jeśli intencją wykonawców nie była propaganda, cenzura często ingerowała w teksty celem ich "poprawienia" w duchu socjalistycznym. Dochodziło do absurdów, gdy z powodu jednego "podejrzanego" słowa usuwanie były całe zwrotki lub fragmenty piosenki.

Piosenkarze musieli lawirować pomiędzy wymogami cenzury a chęcią wyrażenia siebie i opisu rzeczywistości dookoła. Była to nie lada sztuka opowiadania "między wierszami", tak żeby przemycić głębsze treści i emocje.

Nierzadko więc teksty popularnych piosenek były tylko pozornie banalne i neutralne. W istocie wiele z nich niosło ukryty ładunek krytyki, sprzeciwu i buntu.

Cenzura w muzyce za czasów Gierka

Twórczość artystyczna w czasach PRL nie miała łatwego życia. Każdy utwór przechodził przez sito peerelowskiej cenzury, która bez litości eliminowała wszystko, co mogłoby zagrozić socjalistycznemu porządkowi.

Zakazane były jakiekolwiek aluzje polityczne, ale i słowa uznawane za "niemoralne". Dotyczyło to na przykład erotyki i seksualności - cenzorom nie podobały się nawet dość niewinne teksty miłosne. Absurdalnie brzmi, że kiedyś piosenki o miłości były czymś niemal wywrotowym!

Oczywiście nie zezwalano również na jakąkolwiek krytykę ustroju i rządzącej partii. Te tematy były tabu i wykluczone z dyskursu publicznego. Mimo wszystko wiele przebojów przemycało przekaz niezbyt pochlebny dla władzy, wytykając absurdy systemu czy krytykując jego ograniczenia.

Muzyka stała się bowiem dla Polaków swoistą ucieczką i wentylem niezadowolenia - utwory wyrażające bunt i sprzeciw zdobywały wielką popularność. Wykonawcy pomagali dać upust frustracji całych rzesz słuchaczy, choć dla nich samych nie była to łatwa droga.

Konsekwencje niepowodzeń na froncie cenzury

Sankcje za niedostosowanie się do wytycznych cenzury były surowe. Całe piosenki lub ich fragmenty musiały być nagrywane na nowo, aż do skutku - czyli dopasowania się do oczekiwań urzędników. Inne konsekwencje to niegrywanie utworów w radio, zakaz rozpowszechniania kaset i płyt.

W skrajnych przypadkach cenzorzy potrafili wpływać nawet na zakazy występów czy całkowite wykluczenie artysty z życia estradowego, pozbawiając go możliwości zarabiania na muzyce. Granie nie po linii partii niosło więc ze sobą ogromne ryzyko.

Na szczęście wielu artystom udało się przemycić w eter swoją wizję sztuki, poruszyć ważne tematy i opowiedzieć prawdę o rzeczywistości wbrew ograniczeniom cenzury. Był to prawdziwy akt odwagi i nonkonformizmu wobec panującego systemu.

Artyści zmagający się z ograniczeniami politycznymi

Praca twórcza w czasach PRL nie należała do najłatwiejszych. Presja cenzury, naciski polityczne, inwigilacja ze strony SB - z tym wszystkim musieli zmagać się artyści.

Szczególnie trudne warunki dotykały tych, którzy chcieli zachować wolność wypowiedzi i nie iść na kompromisy z władzą. Wymagało to odwagi cywilnej i gotowości na poniesienie konsekwencji swoich wyborów.

• Zespół Kombi, grający muzykę rockową, prze

  Podsumowanie

  Muzyka odgrywała ważną rolę w życiu zwykłych Polaków za czasów PRL. Była oderwaniem od szarej codzienności, pozwalała marzyć i wyrażać tęsknoty całego pokolenia. Przeboje z tamtych lat są ponadczasowe, wykraczają poza epokę - opowiadają o uniwersalnych wartościach.

  Artyści zmagali się z politycznymi ograniczeniami, inwigilacją i cenzurą, mimo to tworzyli wybitne dzieła. Ich odwaga i determinacja pozwoliły zachować wolność słowa i opowiedzieć prawdę o rzeczywistości. To historyczna zasługa tamtego pokolenia twórców.

  Propaganda peerelu próbowała wykorzystać muzykę do własnych celów. Powstawały więc piosenki wychwalające ustrój, pełne frazesów i kłamstw. Na szczęście nie przysłoniły one ponadczasowych arcydzieł tamtej epoki.

  Te przeboje na zawsze wryły się w polską kulturę, są wspólnym dziedzictwem kilku pokoleń. Przywołują wspomnienia, uczą historii i kształtują tożsamość. Stanowią muzyczną kronikę PRL - z jego radościami, smutkami i absurdami.